Solex (Wikipedia)

Solex is de naam van een Frans bedrijf dat vooral expertise had in de productie van carburateurs. Het bedrijf is daarnaast ook beroemd geworden door de rijwielen met hulpmotor, die het tussen 1946 en 1988 produceerde onder de naam Vélosolex (in Nederland afgekort tot Solex).

De volledige bedrijfsnaam was Vélosolex S.I.F.A.C., Courbevoie, Seine.

Men begon in 1946 met de productie van 45 cc Clip-on motoren en bromfietsen. Het bekendst werd de kleine bromfiets met een motorblokje dat via een wrijvingswiel het voorwiel aandrijft.

De eerste Solex ontstond per toeval toen de Fransen Maurice Goudard en Marcel Mennesson in 1905 een fabriekje begonnen voor kleine motoronderdelen. In 1918 maakte men een fiets met een hulpmotor boven het achterwiel. Hierna werd Solex vooral bekend van de carburateurs voor automobielen. Toen Marcel Menesson begreep dat er na de Tweede Wereldoorlog weinig vraag naar auto’s zou zijn ontwikkelde hij een nieuw hulpmotortje dat boven het voorwiel werd geplaatst. In 1941 werden er al 30 prototypes op bestaande fietsen gebouwd, in 1942 gevolgd door een voorserie die al het beroemde zwanenhalsframe had. De introductie vond in 1946 plaats. Hoewel het blokje in de loop der jaren werd verbeterd bleef het toch in principe gelijk aan het eerste type 129.

Het bedrijfje kreeg verschillende eigenaren, waaronder Renault, Motobécane en Yamaha.

In 1996 kocht een Franse importeur 60% van de aandelen en het merk verhuisde naar Hongarije. Daar worden de kleine bromfietsjes nog steeds gebouwd. In Nederland werden Solex bromfietsen van 1948 tot 1969 in licentie gebouwd door de Productiemaatschappij Van der Heem NV die ze voor R.S. Stokvis & Zonen maakte, in de ENAF (Eerste Nederlandse Autorijwielen Fabriek). Het type 3800 (uit 1966) wordt nog steeds gebouwd in Hongarije (Cyclon) en China (Dong Tian). Vooral in het begin van de jaren 60 waren solexen erg populair bij meisjes, daar waar de Puch, de Kreidler Florett en andere bromfietsen bij de jongens erg in trek waren.

De Nederlandse exemplaren hebben dezelfde kleur als de Franse, namelijk zwart, maar er zijn in Nederland ook groene Solexen geweest (de Solex Economy die lager geprijsd was), en de Solex Ami in de blauwe kleur. In 2005 werd bekendgemaakt dat het merk Solex nieuw leven werd ingeblazen door het Franse bedrijf Mopex. Daar worden gewoon de oude modellen opnieuw geproduceerd, maar om juridische redenen onder de merknaam Black ‘n Roll.

In 2005 ontstond commotie in de Nederlandse Solexwereld vanwege het verplichte bromfietskenteken. Oude Solexen waren in oorsprong bromfietsen en mochten dus niet op het fietspad rijden. Doordat gebruik van het fietspad vaak oogluikend door de politie werd toegestaan was er eigenlijk geen echt probleem. Met het bromfietskenteken zou echter door de kleur van de kentekenplaat precies zichtbaar worden welke Solex een bromfiets en welke een snorfiets (en dus wel op het fietspad mocht rijden) was. Half februari 2006 werd bekend dat Solexen gebouwd voor 1974 tijdelijk kosteloos en zonder keuring omgezet kunnen worden naar snorfiets. Op het kenteken staat bromfiets, maar omdat daar ook op vermeld staat dat de maximale snelheid 25 km per uur is, is het dus toch een snorfiets.

Anno 2008 zijn er in Nederland nog maar weinig mensen die op een solex rijden. Sinds begin 21e eeuw is er echter een groot aantal recreatiebedrijven waar solexen te huur zijn om daarmee een toertocht te maken.

In België wordt het Solex-rijwiel-met-hulpmotor verkocht onder de naam Velosoliz.

 2 Solexen: links in originele kleur, rechts een bont geschilderd exemplaar

 Vrouw op solex, Den Haag, juli 2008

 Driewieler VéloSolex, Bergen (België), November 2012